Jak przechowywać ziemniaki na zimę?
Jak przechowywać ziemniaki na zimę to jedno z najczęściej zadawanych pytań przez osoby, które samodzielnie uprawiają warzywa lub robią większe zakupy prosto od rolnika. Prawidłowe przechowywanie pozwala ograniczyć straty, zachować smak i składniki odżywcze. Jak jednak zrobić to poprawnie, aby bulwy nie gniły i nie kiełkowały zbyt wcześnie – jak przechowywać ziemniaki na zimę?
Jak przechowywać ziemniaki na zimę i jakie odmiany wybrać?
Jak przechowywać ziemniaki na zimę to nie tylko pytanie o warunki w piwnicy, ale również o dobór odpowiednich odmian. Nie każda odmiana nadaje się do długiego przechowywania. Najlepiej sprawdzają się odmiany średniopóźne i późne, które mają grubszą skórkę i wolniej tracą wodę. Wśród odmian polecanych do zimowania wymienia się między innymi Irgę, Bryzę, Jelly, Tajfun oraz Ikar. To bulwy, które charakteryzują się dobrą trwałością przechowalniczą i odpornością na uszkodzenia mechaniczne.
Jakie ziemniaki wybierać do długiego przechowywania? Przede wszystkim zdrowe, bez widocznych plam, skaleczeń i śladów chorób. Bulwy naruszone podczas wykopków bardzo szybko zaczynają gnić i mogą zepsuć całą partię. Dlatego tak ważna jest staranna selekcja już na etapie zbiorów oraz ostrożność podczas wykopywania.
Ważny jest również sam termin zbioru – powinien nastąpić, gdy skórka jest już w pełni wykształcona. Zbyt wczesne wykopanie ziemniaków powoduje, że bulwy są delikatne i bardzo podatne na choroby przechowalnicze.
Jak przygotować ziemniaki do długiego przechowywania?
Zanim ziemniaki trafią do przechowalni, powinny zostać poddane procesowi dosuszania i selekcji. Ten etap ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia strat zimowych, ponieważ pozwala zagoić mikrouszkodzenia i zmniejsza ryzyko rozwoju pleśni.
Sortowanie i selekcja
Podczas sortowania należy oddzielić bulwy zdrowe, jednolite i nieuszkodzone od tych z wadami. Ziemniaki z drobnymi uszkodzeniami, bardzo małe lub pęknięte najlepiej spożyć w pierwszej kolejności. Nawet niewielkie ubytki mogą prowadzić do szybkiego rozkładu, a w konsekwencji do przeniesienia chorób na sąsiednie bulwy.
Przesuszanie po zbiorach
Po zbiorach ziemniaki powinny przez około 1–2 tygodnie „odpocząć” w suchym, przewiewnym i zacienionym miejscu. Optymalna temperatura na tym etapie to 12–18°C. W tym czasie skórka naturalnie twardnieje, a niewidoczne mikropęknięcia się zabliźniają. To naturalny sposób zwiększania trwałości bulw.
Jakie warunki zapewnić ziemniakom w trakcie zimowego przechowywania?
Aby ziemniaki przetrwały zimę bez strat, konieczne jest utrzymanie odpowiedniej temperatury, wilgotności i właściwej cyrkulacji powietrza. Warunki te mają bezpośredni wpływ na procesy metaboliczne bulw i ich skłonność do kiełkowania.
Temperatura
Najlepsza temperatura przechowywania to 2–4°C. Wyższa temperatura przyspiesza kiełkowanie, a zbyt niska powoduje przekształcanie skrobi w cukry, co prowadzi do zmiany smaku na słodkawy. W przypadku przechowywania ziemniaków w mieszkaniach warto wybrać najchłodniejsze pomieszczenie, np. nieogrzewaną spiżarnię lub balkonową skrzynię izolowaną styropianem.
Wilgotność powietrza
Wilgotność powietrza powinna wynosić około 85–95%. Zbyt suche powietrze sprawia, że bulwy więdną i stają się gumowate, natomiast zbyt wilgotne sprzyja rozwojowi pleśni i bakterii. W piwnicy można regulować wilgotność poprzez stosowanie słomy, trocin lub rozstawienie pojemników z wodą.
Dostęp powietrza i przewiew
Ziemniaki wymagają stałej wymiany powietrza, dlatego nie należy przechowywać ich w szczelnych pojemnikach. Najlepiej sprawdzają się drewniane skrzynki, woreczki jutowe lub przewiewne kosze.
W czym najlepiej przechowywać ziemniaki?
Do przechowywania ziemniaków warto wykorzystać materiały, które zapewniają przewiewność, takie jak drewno, juta lub naturalne plecionki. Plastikowe torby nie nadają się do tego celu, ponieważ zatrzymują wilgoć i prowadzą do szybkiego psucia bulw.
Tradycyjną, sprawdzoną metodą jest przechowywanie ziemniaków w kopcach ogrodowych wyłożonych słomą i zabezpieczonych warstwą ziemi. Rozwiązanie to doskonale sprawdza się tam, gdzie brak piwnicy lub odpowiedniego pomieszczenia gospodarczego.
Jak zapobiegać kiełkowaniu ziemniaków zimą?
Najważniejsze jest utrzymywanie stałej, niskiej temperatury oraz ciemności. Światło powoduje zazielenienie skórki, co oznacza wzrost zawartości solaniny – substancji toksycznej dla człowieka. Warto także raz w miesiącu kontrolować stan bulw i usuwać te, które zaczynają kiełkować lub miękną.
.
Wasze pytania
Czy można przechowywać ziemniaki w lodówce?
Nie jest to zalecane, ponieważ niska temperatura w lodówce powoduje słodzenie bulw i pogorszenie smaku.
Czy wystawienie ziemniaków na światło szkodzi?
Tak, ponieważ prowadzi do wytwarzania solaniny. Ziemniaki zawsze należy przechowywać w ciemności.
Czy jabłko rzeczywiście pomaga ograniczyć kiełkowanie?
Tak, ale w ograniczonym stopniu. Etylen wydzielany przez jabłka może spowalniać kiełkowanie, jednak nie zastąpi właściwych warunków przechowywania.
.
Zdjęcie w artykule: Obraz NT Franklin z Pixabay



