Jak i kiedy przycinać drzewa i krzewy w ogrodzie?

Przycinanie drzew i krzewów to podstawowy zabieg pielęgnacyjny, od którego zależy prawidłowy wzrost roślin, ich wygląd i kondycja zdrowotna. Przycinane krzewy ozdobne i drzewa uzyskują odpowiednią, kontrolowaną formę i lepiej się rozwijają. Taki zabieg pozwala chociażby usunąć chorą gałąź, zniszczone pędy, ograniczyć ryzyko chorób lub poprawić cyrkulację powietrza i dostępność do światła. Na czym polega cięcie drzew i krzewów w ogrodzie? Dlaczego się je wykonuje? Jak prawidłowo przyciąć drzewa i krzewy?

W jakim celu należy przycinać krzewy, drzewa owocowe i inne?

Cięcie drzew i krzewów ozdobnych jest wykonywane w licznych celach i stanowi elementarny zabieg przeprowadzany w ogrodzie.

Po pierwsze, drzewa i krzewy wymagają cięcia, aby pozbyć się martwych, chorych, uszkodzonych i słabych pędów. Osłabiają one roślinę i mogą przyczyniać się do rozwoju chorób.

Po drugie, cięcie krzewów i drzew pomaga w kształtowaniu mocniejszej konstrukcji korony drzew. W przypadku drzew i krzewów ogranicza się w ten sposób prawdopodobieństwo wyłamania gałęzi i zwiększa się nośność rośliny.

Po trzecie, najlepiej przycinać drzewa i krzewy również wtedy, gdy chce się kontrolować ich rozmiar i siłę wzrostu. Chodzi tu zarówno o drzewa liściaste, iglaste, jak i krzewy kwitnące i krzewy owocowe.

Przycinanie rośliny pozwala również na dopuszczenie do środka światła, co może przyczynić się do lepszego wybarwienia owoców, obniżenie ryzyka występowania chorób grzybowych i zwiększenie szans na zawiązywanie kolejnych pąków kwiatowych. To natomiast może oznaczać lepsze plonowanie.

Przycinanie krzewów i drzew służy ich odmłodzeniu i przedłużaniu ich żywotności. Ponadto cięcie drzew i krzewów owocowych, czy ozdobnych upraszcza późniejsze pielęgnowanie roślin, przeprowadzanie zbiorów, jak i przeprowadzanie zabiegów dotyczących ochrony roślin.

Co ważne, niektóre drzewa i krzewy po przycięciu lepiej przyjmują się w nowym miejscu i środowisku np. po przesadzeniu lub po uszkodzeniu korzeni. Zmniejsza się bowiem ilość masy zielonej, co umożliwia wyrównanie balansu wodnego i ograniczenie stresu dla rośliny.

Jak prawidłowo przyciąć drzewa i krzewy ozdobne: cięcie formujące i pielęgnacyjne

W przypadku krzewów i drzew ozdobnych celem przycinania jest zachowanie estetyki, harmonijnego wyglądu, zwoju i utrzymanie odpowiedniego pokroju rośliny.

Cięcie pielęgnacyjne drzew i krzewów ozdobnych

Cięcie pielęgnacyjne w takiej sytuacji najczęściej dotyczy starszych i ukształtowanych roślin. Wykonanie cięcia ma na celu usuwanie uszkodzonych pędów, czy tych nadmiernie zagęszczających koronę drzewa lub sam krzew. Drzewa i krzewy wymagają przycinania pielęgnacyjnego również po to, aby zapewnić im optymalną ilość światła i właściwą cyrkulację powietrza. Regularnie przycinane krzewy liściaste, krzewy iglaste, drzewa liściaste i iglaste cechuje atrakcyjny wygląd i zdrowe ulistnienie.

Cięcie formujące drzew i krzewów ozdobnych

Jak i kiedy wykonywać przycinanie formujące drzew i krzewów ozdobnych? Najlepiej kilka lat po posadzeniu rośliny. Celem tego cięcia jest nadanie roślinie kształtu — naturalnego, czy geometrycznego. W ten sposób rośliny mają już zachowaną strukturę, co ułatwia pielęgnację i zapewnia dekoracyjny wygląd. Można tu także wymienić cięcia żywopłotów, które są najlepszym przykładem formowania kompozycji w ogrodzie.

Jak prawidłowo przycinać drzewa owocowe i krzewy owocujące?

Również w sadzie, czy w części ogrodu wydzielonej pod drzewa i krzewy owocowe warto stosować cięcie formujące i pielęgnacyjne.

Cięcie formujące stosuje się kilka lat po posadzeniu roślin, czyli w przypadku starszych drzew owocowych i krzewów, aby ukształtować mocny pień i budować koronę drzew, czy kształt krzewów równomiernie.

Cięcie pielęgnacyjne w przypadku drzew owocowych i krzewów dotyczy już roślin będących w okresie regularnego owocowania. Również i tutaj możemy przycinać chore i suche pędy. Konieczne jest usuwanie tak zwanych „wilków”, czyli mocnych, pionowych pędów, ponieważ konkurują one potem z gałęziami owoconośnymi o energię do dalszego rozwoju.

Należy także wymienić tutaj cięcie sanitarne polegające na usuwaniu uszkodzonych pędów będących źródłem ewentualnych chorób, cięcie prześwietlające stosowane w przypadku starszych drzew i krzewów na rzecz pozostałych pędów tworzących koronę drzewa, czy bujne krzewy oraz cięcie odmładzające skupiające się na usuwaniu starych i chorych pędów na rzecz nowych pędów.

Prawidłowe przycinanie drzew i krzewów: terminy cięcia drzew i krzewów

Jakie są terminy cięcia drzew i krzewów w ogrodzie? Kalendarz cięcia drzew i krzewów zależeć będzie od pory kwitnienia konkretnego okazu, rodzaju rośliny z podziałem na te liściaste i iglaste, a także od rodzaju pędów, ponieważ część z nich jest zawiązywania podczas uprzedniego sezonu, a część z nich zawiązuje pędy w tym samym sezonie wegetatywnym.

Właściwe przycinanie i pielęgnacja drzew oraz krzewów liściastych będzie zależeć od wieku roślin. Te młode dobrze znoszą przycinanie i formowanie, natomiast te starsze drzewa i krzewy kwitnące gorzej radzą sobie z tym zabiegiem pielęgnacyjnym w ogrodzie.

Gatunki drzew i krzewów wymagających przycięcia

Przycinanie letnie dotyczyć będzie brzóz, klonów, czy grabów, natomiast od listopada do marca warto wykonać cięcie drzew pozostałych.

Krzewy liściaste kwitnące wiosną, jak lilak, forsycja, czy migdałek, przycina się tuż po kwitnieniu, ponieważ są to krzewy kwitnące na pędach zeszłorocznych. Natomiast krzewy kwitnące latem i jesienią, czyli hortensje bukietowe i budleje, najlepiej skutecznie przycinać wczesną wiosną.

Jeśli chodzi o krzewy iglaste, zazwyczaj w ogóle nie wymagają przycinania, utrzymując swój kształt i formę.

Przycinanie drzewek owocowych i krzewów

Jak przeprowadzać cięcie drzew owocowych i krzewów? Krzewy owocowe, czyli maliny, porzeczki, agrest, wymagają intensywnego przycinania wczesną wiosną. Jeśli są to rośliny powtarzające owocowanie, należy je przyciąć także jesienią po owocowaniu.

Drzewa pestkowe, czyli drzewa owocowe, jak śliwy, czereśnie i wiśnie przycina się latem, po zbiorach. Z kolei gałęzie drzew owocowych ziarnkowych, jak grusze i jabłonie, najlepiej przycinać od końca lutego do początku kwietnia w suche i cieplejsze dni.

Kiedy przycinać rośliny liściaste i iglaste na żywopłot?

Trzeba tu również wspomnieć o przycinaniu żywopłotu. Można go przycinać przez cały rok, a raczej przez cały sezon, zazwyczaj od maja do sierpnia — w zależności od tempa wzrostu roślin przeznaczonych na żywopłot.

Czym należy przycinać drzewa i krzewy w ogrodzie?

Odpowiednie do przycinania drzew są narzędzia, które zapewniają czyste i gładkie cięcie. To umożliwia szybkie gojenie się ran po cięciu, co sprzyja regeneracji rośliny i mniejszej podatności na choroby, uszkodzenia i osłabienie.

Cięcie drzew i krzewów ozdobnych sekatorem

Cięcie wykonuje się z pomocą sekatora ręcznego, który umożliwia usuwanie i skracanie pędów o grubości ok. 2-3 cm. Nadaje się także do pozostałych pędów wyrastających pobocznie z pnia drzewa. Sekatory ręczne przydają się także do przycinania róż w ogrodzie.

Można również ciąć rośliny z pomocą sekatorów teleskopowych i nożyc na wysięgniku, co eliminuje potrzebę korzystania z drabiny.

Pozostałe narzędzia odpowiednie do przycinania drzew i krzewów w ogrodzie

Przydatne są również do większości drzew i krzewów tzw. loppery, czyli nożyce do gałęzi wyposażone w długie rączki, aby dosięgnąć wyżej umiejscowionych gałęzi. Takie narzędzie ułatwia cięcie grubszych pędów z większą precyzją i dokładnością. Jest pomocne chociażby w momencie, gdy należy przycinać tuje w ogrodzie.

Piły ogrodnicze pozwalają wykonywać cięcie grubszych konarów drzew iglastych i liściastych, których nie można usunąć sekatorem. Piły łańcuchowe to z kolei jeszcze mocniejszy i solidniejszy sprzęt, który można zastosować w przypadku bardzo grubych konarów.

W przypadku delikatniejszych roślin w ogrodzie, jak np. żywopłotów, można sięgnąć po specjalne nożyce do żywopłotu. Ułatwiają one formowanie i pielęgnowanie krzewów i nadanie im odpowiedniego kształtu.

Ważne, aby wszystkie narzędzia stosowane przy cięciu drzew i krzewów były zdezynfekowane, ostre i czyste.

Jeśli poszukujesz więcej wskazówek i porad odnośnie tego, jak dbać o ogród, znajdziesz je w tym artykule: Jak dbać o ogród – 40 rad dla ogrodnika.

Zdjęcie w artykule:Obraz Ron Porter z Pixabay