Zioła są roślinami znanymi z wszelakich zastosowań. Są nie tylko sposobem na wzbogacenie smaku przygotowywanych potraw, ale także wsparciem zdrowotnym. Ponadto mogą działać kojąco na zmysły, a także cieszyć osoby przebywające w ogrodzie intensywnymi aromatami. Stworzenie takiego ogródka ziołowego nie jest skomplikowane, ani wymagające. Można zdecydować się na jego wersję w gruncie, w donicach, czy skrzyniach. Dowiedz się, jak zaplanować funkcjonalny, przyjazny i piękny ogród ziołowy w swoim ogrodzie!
Dlaczego warto założyć ogródek ziołowy?
Zacznijmy od zalet i korzyści. Ogród ziołowy to zapewnienie sobie dostępu do zawsze świeżych i aromatycznych ziół. To także pełnowartościowe rośliny, o zróżnicowanych właściwościach, które stosowane rozsądnie i w przemyślany sposób wzbogaca kulinarne przepisy i pomogą w różnych dolegliwościach.
Właściwości zdrowotne
Wiele ziół stanowi naturalne, podręczne źródło witamin, olejków eterycznych, czy przeciwutleniaczy. Mowa tutaj chociażby o mięcie (o właściwościach rozkurczowych), melisie (o działaniu łagodzącym i uspokajającym), oregano i tymianku (o właściwościach przeciwzapalnych i antybakteryjnych).
Aromaterapia
Warto także wspomnieć o naturalnej aromaterapii, którą cieszyć się mogą osoby uprawiające w ogrodzie rozmaryn, miętę, lawendę, czy szałwię. Pomagają one w umysłowym odprężeniu, uspokojeniu, działają relaksująco i mogą poprawiać koncentrację.
Miododajne rośliny
Ogród ziołowy to także idealne rozwiązanie wszędzie tam, gdzie znajdują się pszczoły. Dzięki ziołom można również zachęcić do pobytu w ogrodzie motyle. Do roślin miododajnych zaliczają się koper, tymianek, szałwia, facelia i lebiodka.
Dekoracyjność i estetyka
Bioróżnorodność ziół sprawia, że można je ze sobą łączyć, tworząc tym samym ciekawe kompozycje w gruncie, doniczkach lub skrzyniach. Wiele z nich jest roślinami ozdobnymi, niedocenianymi, mało popularnymi, co zdecydowanie należy zmienić! Można z nich z powodzeniem korzystać przy komponowaniu bukietów o rustykalnym, wiejskim charakterze.
Niskie wymagania glebowe
Ogród ziołowy sam w sobie jest nie tylko piękny, ale i nie jest bardzo wymagający. Nie wymaga żyznej gleby, można go zakładać w nasłonecznionych częściach ogrodu.
Zakładanie ogrodu ziołowego nie jest trudne, a więc i daje ogromną satysfakcję. Służy relaksacji, edukacji, a także nadaje się idealnie do uprawy dla początkujących, zabieganych, czy starszych osób.
Gdzie założyć ogródek ziołowy?
Miejscem na ogród ziołowy może być zarówno ogród przydomowy, jak i taras, czy balkon. Należy jednak zwrócić uwagę na pewne na warunki klimatyczne konkretnego stanowiska, aby zapewnić ziołom jak najlepsze warunki do wzrostu.
Stanowisko słoneczne lub półcień
Najbardziej popularne zioła, do jakich zalicza się tymianek, rozmaryn, oregano, czy bazylia, idealnie nadają się do sadzenia w słonecznym miejscu. Aby mógł ulatniać się z nich intensywny aromat, a rośliny rozrastały się w zwartym pokroju, potrzebne jest minimum kilkugodzinne nasłonecznienie każdego dnia. Zbyt małe nasłonecznienie spowoduje, że roślina będzie zawierać mniej olejków eterycznych.
Jeżeli w ogrodzie ciężko o takie stanowisko, alternatywą może być półcień. Będą w nim rosnąć mięta, szczypiorek, czy pietruszka.
Stanowisko osłonięte przed wiatrem i deszczem
Przy wyborze stanowiska warto także rozważyć wybór miejsca osłoniętego lub zadbać o dodatkową osłonę. Wiatr może bowiem wysuszać liście, utrudniać wzrost delikatniejszych gatunków, czy łamać łodygi.
Rośliny te mogą trudniej znosić także częste opady deszczu, a przede wszystkim stanowiska podmokłe, ze stojącą wodą. To przyspiesza gnicie korzeni i może negatywnie odbić się na rozroście ziół.
Podłoże do uprawy ziół w ogrodzie
Chcąc sadzić zioła w donicach lub skrzyniach, warto sięgnąć po gotowe mieszanki do ich uprawy. Jeśli natomiast planuje się sadzenie ziół do gruntu, dobrze będzie wybrać stanowisko z glebą lekką, przepuszczalną, z dodatkiem perlitu lub piasku.
Jakie zioła wybrać do ogrodu?
Przy wyborze roślin do zielnika warto pamiętać o wymaganiach siedliskowych, sile wzrostu, odporności na przesuszenie, walorach użytkowych estetycznych poszczególnych gatunków. W jakie zioła warto zainwestować?
Zioła jednoroczne
Te rośliny rozwijają się szybko, ponieważ na pełny cykl życia mają jeden sezon wegetacyjny. Należą do nich:
- bazylia (wymaga regularnego podlewania i słońca; można pokusić się o dowolną odmianę smakową, jak bazylia cytrynowa, czy cynamonowa),
- koper ogrodowy (pięknie się prezentuje i szybko rośnie),
- kolendra (doceniana jest za swój aromat; wymaga słonecznego stanowiska),
- małolepik (często dodawany do dań i sałatek).
Zioła dwuletnie
Ziołą dwuletnie w pierwszym roku zawiązują liście, a w drugim roku kwitną i wydają nasiona. Należą do nich:
- pietruszka naciowa,
- arcydzięgiel litwor (ceniony za aromat).
Zioła wieloletnie
Te zioła będą przez lata zdobić ogrody, ponieważ dobrze radzą sobie z mrozem i suszą. Wśród nich znajduje się:
- mięta (można ją sadzić w pojemnikach),
- tymianek (aromatyczny, idealnie nadaje się do ogrodów skalnych),
- szałwia lekarska (świetny akcent dekoracyjny, o właściwościach przeciwzapalnych i bakteriobójczych),
- rozmaryn (najlepiej sadzić go w donicach, ponieważ preferuje ciepłe stanowiska),
- lebiodka pospolita (wyróżnia ją intensywny aromat),
- melisa lekarska (o działaniu uspokajającym, preferuje półcień),
- lubczyk ogrodowy (ma selerowy smak i zapach, może dorastać nawet do 1,5-2 m wysokości).
Zioła ozdobne i miododajne
Wśród tych ziół znajdują się okazy cenione za efektowne liście i kwiaty. Są to:
- lawenda (o pięknym zapachu, idealna do bukietów, uwielbiana przez zapylacze),
- cząber ogrodowy (charakteryzuje go ostry zapach; najlepszy na niskich rabatach).
Zioła do donic i uprawy domowej
Wiele ziół może nie sprawdzać się na rozsadach ogrodowych, preferując uprawę w donicach. Wymagają one ciepłego stanowiska i nie poradzą sobie zimą w gruncie. Będzie to:
- bazylia,
- kolendra,
- mięta,
- oregano,
- szczypiorek,
- rozmaryn.
- koper,
- pietruszka naciowa.
.
.
W następnej części artykułu:
Projektowanie ogródka ziołowego
Przygotowanie stanowiska
Sposoby sadzenia ziół
Pielęgnacja ogródka ziołowego
Zbiory, suszenie i przechowywanie ziół
Błędy przy uprawach ziołowych, jakich warto unikać
.
.
Zdjęcie w artykule: Photo by Markus Spiske on Unsplash